Μεταλλαγμένα συστατικά σε τρόφιμα

Η Ελλάδα έχει ένα συγκριτικό πλεονέκτημα σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Στη χώρα μας όχι μόνο δεν υπάρχουν εμπορικές καλλιέργειες μεταλλαγμένων φυτών, αλλά δεν πραγματοποιούνται ούτε πειραματικές καλλιέργειες. Η ΕΠΙΒΙΩΣΗ ΣΟΥ ΕΙΝΑΙ ΣΤΟ ΧΕΡΙ ΣΟΥ. 

Η σόγια και το καλαμπόκι είναι δύο από τα μεταλλαγμένα προϊόντα που κυκλοφορούν στην παγκόσμια αγορά (τα άλλα δύο είναι το βαμβάκι και η ελαιοκράμβη), ενώ παράλληλα αποτελούν σημαντικές πρώτες ύλες στη βιομηχανία τροφίμων. Περισσότερο από το 60% των τροφίμων περιέχει παράγωγα σόγιας, όπως αλεύρι, πρωτεΐνες, λεκιθίνη (Ε322), φυτικά έλαια, κλπ ή παράγωγα καλαμποκιού, όπως άμυλο, λάδι, αλεύρι, σορβιτόλη (Ε420), γλυκόζη, φρουκτόζη, κ.α. Επομένως, τρόφιμα όπως μπισκότα, σάντουιτς, σοκολάτες ή παιδικές τροφές μπορεί να περιέχουν μεταλλαγμένη σόγια ή καλαμπόκι.

Υπάρχουν τρόφιμα με μεταλλαγμένα συστατικά στην Ελλάδα;

Η έντονη αντίδραση των Ελλήνων καταναλωτών στη χρήση μεταλλαγμένων έχει υποχρεώσει το μεγαλύτερο μέρος της βιομηχανίας τροφίμων στην Ελλάδα να παράγει τρόφιμα χωρίς μεταλλαγμένα συστατικά. Μέχρι σήμερα, ελάχιστα προϊόντα με μεταλλαγμένα συστατικά έχουν βρεθεί στην ελληνική αγορά, τα οποία άλλωστε αποσύρθηκαν άμεσα έπειτα από τις διαμαρτυρίες των καταναλωτών.

Πώς θα ξέρω αν ένα τρόφιμο περιέχει μεταλλαγμένα συστατικά;

Θα το ξέρουμε γιατί θα το γράφει στην ετικέτα. Η ευρωπαϊκή νομοθεσία (Κανονισμός 1829/2003 & Κανονισμός 1830/2003 για τη Σήμανση και την Ιχνηλασιμότητα μεταλλαγμένων τροφίμων και ζωοτροφών) καθιστά υποχρεωτική τη σήμανση των προϊόντων που περιέχουν μεταλλαγμένα συστατικά Αυτό σημαίνει ότι αν κάποιο τυποποιημένο τρόφιμο περιέχει μεταλλαγμένα συστατικά, αυτό πρέπει να αναγράφεται στην ετικέτα του, και συγκεκριμένα στη λίστα των συστατικών. Συγκεκριμένα, θα αναγράφεται “περιέχει ή προέρχεται από γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς” ή “αυτό το προϊόν παράγεται από γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς” .

Για παράδειγμα, έτσι θα το βλέπαμε σε μια σοκολάτα:

 

 
Οι παραπάνω ετικέτες είναι ενδεικτικές, δεν προέρχονται δηλαδή από κάποιο συγκεκριμένο προϊόν

Προσοχή: σε πολλά προϊόντα αναφέρεται στη λίστα των συστατικών ότι περιέχουν τροποποιημένο άμυλο καλαμποκιού. Αυτή η τροποποίηση έχει γίνει με φυσικοχημικό τρόπο και όχι με γενετική μετάλλαξη. Το “τροποποιημένο άμυλο καλαμποκιού” μπορεί λοιπόν να προέρχεται από μεταλλαγμένο καλαμπόκι, μπορεί και όχι.

Προσοχή: Στο παρελθόν εντοπίσαμε σε προϊόν με σήμανση για μεταλλαγμένα, να αναφέρεται ότι «προέρχεται από γενετικά τροποποιημένο αραβόσιτο, με εγκεκριμένη από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα τροποποίηση». Το γεγονός ότι η συγκεκριμένη τροποποίηση είναι εγκεκριμένη, δε σημαίνει τίποτα παραπάνω πέρα από το ότι η κυκλοφορία του συγκεκριμένου προϊόντος είναι νόμιμη. Όπως συμβαίνει όμως με όλα τα μεταλλαγμένα προϊόντα, οι επιπτώσεις τους στην ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον είναι σε μεγάλο βαθμό άγνωστες και απολύτως ανεξέλεγκτες.

Η Ελλάδα έχει ένα συγκριτικό πλεονέκτημα σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Στη χώρα μας όχι μόνο δεν υπάρχουν εμπορικές καλλιέργειες μεταλλαγμένων φυτών, αλλά δεν πραγματοποιούνται ούτε πειραματικές καλλιέργειες (εξαίρεση αποτελεί η παράνομη καλλιέργεια περιορισμένης ποσότητας μεταλλαγμένου βαμβακιού). Μέχρι σήμερα περισσότερες απο 40 Νομαρχίες της χώρας έχουν ανακηρύξει, ύστερα από σχετικό ψήφισμα, την επικράτειά τους σε Ζώνη Απαλλαγμένη από Μεταλλαγμένους Οργανισμούς!

 

ΠΟΥ ΚΡΥΒΟΝΤΑΙ Η ΣΟΓΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΚΑΛΑΜΠΟΚΙ;

Σήμερα η σόγια και το καλαμπόκι αποτελούν δύο από τις πιο σημαντικές πρώτες ύλες στη βιομηχανία τροφίμων. Περισσότερα από 30.000 συσκευασμένα τρόφιμα, δηλαδή πάνω από το 60% των τροφίμων, περιέχουν παράγωγα σόγιας ή καλαμποκιού. Ο κατάλογος που ακολουθεί είναι ενδεικτικός.

Παράγωγα Σόγιας: Αλεύρι, πρωτεΐνες, λάδι, γαλακτοματοποιητές όπως η λεκιθίνη (Ε322) και τα μονοδιγλυκερίδια (Ε471), φυτικά έλαια.

Παράγωγα Καλαμποκιού: Αλεύρι, άμυλο, τροποποιημένο άμυλο*, λάδι, γλυκόζη, φρουκτόζη, δεξτρόζη, μαλτοδεξτρίνη, σορβιτόλη (Ε420) κλπ

Πού κρύβονται τα παράγωγα σόγιας 
Αλλαντικά: πρωτεΐνες σόγιας

Διαιτητικά προϊόντα: σογιέλαιο

Επιδόρπια: γαλακτοματοποιητής λεκιθίνη (Ε322), σογιέλαιο, πρωτεΐνες σόγιας

Έτοιμα πιάτα κουζίνας: σογιέλαιο, γαλακτοματοποιητές όπως λεκιθίνη (Ε322) και μονο-διγλυκερίδια

(Ε471) 
Ζαχαρωτά -γλυκά: αλεύρι σόγιας, σογιέλαιο, λεκιθίνη (Ε322)
Κονσέρβες ψαριού: σογιέλαιο
Κρέμα για καφέ: γαλακτοματοποιητές όπως λεκιθίνη (Ε322) και μονο-διγλυκερίδια (Ε471)
Μπισκότα: σογιέλαιο, αλεύρι σόγιας, γαλακτοματοποιητές όπως λεκιθίνη (Ε322) και μονο-διγλυκερίδια

Ε(471) 
Παιδικές τροφές: πρωτεΐνες σόγιας, σογιέλαιο, μαλτοδεξτρίνη, φυτικά έλαια
Προϊόντα σοκολάτας: σογιέλαιο, γαλακτοματοποιητής λεκιθίνη (Ε322)
Τσίχλες: λεκιθίνη (Ε322), φυτικά έλαια
Σούπες: σογιέλαιο, γαλακτοματοποιητές όπως λεκιθίνη (Ε322) και μονο-διγλυκερίδια (Ε471)
Σπορέλαια, λιπαρές πρώτες ύλες και μαργαρίνες: σογιέλαιο
Στιγμιαίος καφές: λεκιθίνη (Ε322)
Τροφές για κατοικίδια: πρωτεΐνες σόγιας

Χορτοφαγικά προϊόντα: πρωτεΐνες σόγιας, σογιέλαιο

Ψωμί: αλεύρι σόγιας, πρωτεΐνες σόγιας, σογιέλαιο, γαλακτοματοποιητές όπως λεκιθίνη (Ε322) και μονοδιγλυκερίδια (Ε471)

Πού κρύβονται τα παράγωγα καλαμποκιού 

Δημητριακά: καλαμποκάλευρο, σιμιγδάλι καλαμποκιού, άμυλο καλαμποκιού, νιφάδες καλαμποκιού
Ζαχαρωτά -γλυκά: σιμιγδάλι καλαμποκιού, τροποποιημένο άμυλο καλαμποκιού*
Καραμέλες: αμυλοσιρόπιο (σιρόπι γλυκόζης)
Κονσέρβες ψαριού: καλαμποκέλαιο (αραβοσιτέλαιο)
Μαγιονέζες, λιπαρές πρώτες ύλες: καλαμποκέλαιο
Μίγματα καρυκευμάτων: άμυλο, τροποποιημένο άμυλο καλαμποκιού*
Παιδικές τροφές: καλαμποκέλαιο, σιμιγδάλι καλαμποκιού
Ποτά: φρουκτόζη από άμυλο καλαμποκιού, γλυκόζη, αμυλοσιρόπιο
Προϊόντα υγιεινής διατροφής: καλαμποκέλαιο, σιμιγδάλι καλαμποκιού
Σιρόπι: αμυλοσιρόπιο
Σούπες: τροποποιημένο άμυλο καλαμποκιού*
Τορτίγια τσιπς: καλαμποκάλευρο
Τσίχλες: αμυλοσιρόπιο
Φυτικά έλαια: καλαμποκέλαιο

 

 

 

ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΙΣΑΙ ΣΙΓΟΥΡΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΕΝΟΣ ΠΡΟΙΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΝΑ ΣΟΥ ΚΟΣΤΙΣΕΙ ΚΑΙ ΦΘΗΝΟΤΕΡΑ ΑΛΛΑ ΜΗΠΩΣ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙΡΟΣ ΝΑ ΚΟΙΤΑΞΕΙΣ ΚΑΙ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΣΟΥ. Η ΥΓΕΙΑ ΕΙΝΑΙ ΠΙΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΑΠΟ ΤΟ ΝΑ ΔΩΣΕΙΣ 20 ΛΕΠΤΑ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΓΙΑ ΕΝΑ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΡΟΙΟΝ ΠΟΥ ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ ΞΕΡΕΙΣΗ ΜΠΟΡΕΙΣ ΝΑ ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ ΟΤΙ ΠΑΡΑΓΕΤΑΙ ΥΠΟ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ. ΣΤΟ ΧΕΡΙ ΣΟΥ ΕΙΝΑΙ!

 

 

 

Πηγές: http://tee-samou.sam.sch.gr/perivallon/oikologia/keimena/ro217.htm
http://www.greenpeace.org/greece/207945/gmos-how-to-find-it